Obszar gminy Pacyna pod względem fizyczno – geograficznym przynależy do makroregionu Niziny Środkowomazowieckiej, mezoregionu Równiny Kutnowskiej. Charakterystyczną cechą tych obszarów jest łagodna rzeźba terenu powstała w wyniku środkowopolskiego zlodowacenia, kiedy panował klimat peryglacjalny. Występują tu elementy związane z działalnością akumulacyjną lodowców zwłaszcza ostatniego zlodowacenia bałtyckiego. Dominują jednostajne równiny oraz lekko faliste powierzchnie zdenudowanych wysoczyzn morenowych.Teren gminy położony jest na wysokości 88 – 115 m n.p.m. Szczególnie wyróżnia się silnie zdenudowana wysoczyzna morenowa obejmująca większą, płaską część obszaru gminy. Powierzchnia wysoczyzny jest wyniesiona od 90 do 115 m n.p.m. a spadki terenu nie przekraczają 5%. Urozmaiceniem monotonnej powierzchni wysoczyzny są dość liczne zagłębienia bezodpływowe i liczne formy dolinne. Największą z nich jest dolina rzeki Przysowy przebiegająca przez południową część obszaru gminy. Spadki na zboczach są bardzo łagodne i nie przekraczają 5%.

Na obszarze gminy utworzono w 1988 r. Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Przysowy. Obszary takie służą najczęściej ochronie terenów dolinowych, kompleksów polno – leśnych i leśnych zapewniając utrzymanie walorów przyrodniczych, a także krajobrazowych i w końcu wypoczynkowo – turystycznych. Poprzez zachowanie sieciowej, ciągłej struktury tworzą tzw. „korytarze ekologiczne” pozwalające na przemieszczanie się w przestrzeni zwierząt i roślin, nie dopuszczając do izolacji poszczególnych, najwartościowszych obiektów przyrodniczych – parków narodowych, krajobrazowych oraz rezerwatów przyrody. Izolacja tych najcenniejszych terenów prowadzi do ich degeneracji z braku naturalnej wymiany genów. Obszar chronionego krajobrazu (położony częściowo na terenie sąsiedniej gminy Kiernozia) zajmuje powierzchnię 5554 ha, lasy zajmują 689 ha, użytki rolne 4407 ha a wody 42 ha.